Người bị gout không nên ăn gì? Trong số nhiều loại thực phẩm, một số loại thịt, cá, nước uống,… mà người bị bệnh gút cần kiêng triệt để để cơn gout không trở nặng. Vậy cụ thể đó là những loại thực phẩm nào?
Vì sao người bị bệnh gút cần ăn kiêng?
Gout, hay còn gọi là bệnh gút, là một dạng viêm khớp do sự tích tụ của axit uric trong cơ thể. Axit uric là sản phẩm của quá trình phân hủy purin, một hợp chất tự nhiên có trong các tế bào của cơ thể và trong thực phẩm. Khi cơ thể sản xuất quá nhiều axit uric hoặc không thể bài tiết hết, các tinh thể urat sẽ tích tụ trong các khớp, gây ra các cơn đau, sưng tấy và viêm.
Chế độ ăn uống có vai trò rất quan trọng trong việc kiểm soát bệnh gout. Những người bị bệnh gout cần lưu ý về các thực phẩm không nên ăn để hạn chế tình trạng tăng axit uric trong máu. Bởi lẽ một chế độ ăn không phù hợp sẽ làm tăng mức axit uric, từ đó có thể dẫn đến các cơn đau gút cấp tính. Ngược lại, một chế độ ăn uống hợp lý, tránh những thực phẩm bị gout cần hạn chế ăn sẽ giúp giảm nguy cơ tái phát bệnh, giảm viêm khớp và cải thiện chất lượng sống.
Người bị gout không nên ăn gì?
Để giảm thiểu sự tích tụ axit uric và ngăn ngừa các cơn đau gút, người bị gout cần kiêng hoặc hạn chế một số loại thực phẩm có thể làm tăng mức axit uric trong cơ thể. Dưới đây là những thực phẩm mà bệnh nhân gout không nên ăn.
Thịt đỏ và thịt nội tạng động vật
Các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt lợn, thịt cừu và các loại thịt nội tạng như gan, thận, tim là những thực phẩm giàu purin. Purin là một chất tự nhiên có trong thực phẩm và tế bào cơ thể. Khi purin được cơ thể chuyển hóa, nó sẽ tạo ra axit uric. Việc tiêu thụ quá nhiều thịt đỏ và thịt nội tạng có thể làm tăng nồng độ axit uric, từ đó gây ra những cơn đau do gút.
Ngoài ra, thịt đỏ và thịt nội tạng còn chứa các chất béo bão hòa có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, do đó việc kiêng ăn chúng không chỉ có lợi cho người bị bệnh gout mà còn giúp cải thiện sức khỏe tổng thể.
Hải sản
Các loại hải sản như cá mòi, cá thu, cá trích, tôm, cua, sò đều chứa một lượng purin cao, đặc biệt là cá mòi và cá thu. Những thực phẩm này có thể làm tăng mức axit uric trong cơ thể, từ đó gây ra các cơn đau gút cấp tính. Do đó, người bị bệnh gút không nên ăn hoặc cần hạn chế tiêu thụ hải sản.
Đồ uống có cồn
Những đồ uống có cồn như rượu và đặc biệt là bia có thể làm tăng mức axit uric trong máu. Rượu bia có chứa purin và khi tiêu thụ, cơ thể phải chuyển hóa purin này thành axit uric. Đồng thời, rượu bia còn gây giảm khả năng thải axit uric qua thận, làm tăng sự tích tụ axit uric trong cơ thể. Ngoài bia, các loại rượu mạnh như vodka, whisky, hoặc cocktail cũng không phải là lựa chọn tốt cho người bị gout.
Nước ngọt và các đồ uống có đường
Các loại nước ngọt có gas, nước trái cây đóng hộp và các đồ uống chứa nhiều đường tinh luyện có thể làm tăng mức axit uric trong máu. Đặc biệt, nước ngọt có gas thường chứa fructose – một loại đường có thể gây ra sự gia tăng đột ngột lượng axit uric. Những người bị gout nên tránh uống các loại đồ uống này và thay thế bằng nước lọc hoặc các loại nước ép trái cây tự nhiên, không đường.
Thực phẩm chế biến sẵn
Nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn như xúc xích, thịt xông khói, thực phẩm nướng sẵn chứa nhiều purin và các chất phụ gia không có lợi cho sức khỏe. Các loại thực phẩm này không chỉ làm tăng nồng độ axit uric mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý khác như huyết áp cao, bệnh tim mạch, và béo phì. Người bị bệnh gout không nên ăn những thực phẩm này và ưu tiên các món ăn tươi, tự chế biến tại nhà.
Các loại rau họ đậu
Mặc dù rau họ đậu như đậu lăng, đậu hà lan và đậu nành là nguồn cung cấp protein thực vật tuyệt vời nhưng chúng lại chứa một lượng purin nhất định. Mặc dù lượng purin trong các loại rau đậu thấp hơn so với thịt đỏ và hải sản, nhưng nếu ăn quá nhiều, chúng vẫn có thể làm tăng mức axit uric trong cơ thể. Bệnh nhân gout chỉ nên ăn các loại rau đậu với lượng vừa phải, không nên ăn quá nhiều trong một bữa ăn.
Những cách chế biến thực phẩm KHÔNG dành cho người bệnh gout
Không chỉ thực phẩm, cách chế biến món ăn cũng ảnh hưởng lớn đến quá trình kiểm soát bệnh gout. Một số phương pháp nấu nướng tưởng chừng quen thuộc lại vô tình làm tăng acid uric hoặc khiến triệu chứng viêm khớp nặng hơn.
Chiên rán nhiều dầu mỡ
Các món chiên rán ngập dầu thường chứa lượng lớn chất béo bão hòa. Đây là yếu tố thúc đẩy phản ứng viêm trong cơ thể và làm chậm quá trình đào thải acid uric. Đặc biệt khi áp dụng cho các món thịt, cá, xúc xích,… thì nguy cơ tái phát cơn gout cấp lại càng cao. Người bệnh gout nên hạn chế tối đa các món chiên ngập dầu để bảo vệ sức khỏe khớp và gan thận.
Kho mặn, rim đậm vị
Món kho, đặc biệt là thịt hoặc cá kho với nhiều muối, nước màu, nước mắm đậm đặc sẽ gây giữ nước và tăng gánh nặng cho thận – cơ quan chịu trách nhiệm chính trong việc đào thải acid uric. Ngoài ra, ăn mặn trong thời gian dài còn làm tăng nguy cơ cao huyết áp – một biến chứng thường gặp ở người bị gout mạn tính. Thay vì kho mặn, nên chọn các món luộc hoặc kho loãng với gia vị vừa phải.
Xào với mỡ động vật hoặc dầu
Xào bằng mỡ heo, mỡ gà hoặc dùng nhiều dầu ăn khiến món ăn dễ bị ngấy, khó tiêu, dễ gây rối loạn chuyển hóa. Thói quen chế biến này còn làm tăng cholesterol máu, dễ dẫn đến bệnh tim mạch, tiểu đường,… vốn cũng hay gặp ở người bệnh gout. Nếu cần xào, hãy dùng dầu thực vật như dầu oliu, dầu đậu nành với lượng dầu vừa đủ.
Nướng trực tiếp trên lửa lớn hoặc than
Thực phẩm nướng trực tiếp ở nhiệt độ cao, đặc biệt là thịt đỏ, dễ sinh ra các chất trung gian gây viêm như AGE (sản phẩm glycat hóa cuối cùng). Món nướng cũng thường đi kèm sốt mặn, cay hoặc ướp lâu ngày với nhiều gia vị – càng không phù hợp với người đang kiểm soát gout. Nếu thích món nướng, nên áp dụng nướng bằng nồi chiên không dầu hoặc giấy bạc, ít gia vị.
Muối chua, lên men, ướp lâu ngày
Các món như dưa muối, cà muối, cá khô… chứa hàm lượng muối rất cao, dễ gây mất cân bằng nội môi và làm tăng nguy cơ tích tụ acid uric trong máu. Thêm vào đó, thực phẩm lên men hoặc bảo quản lâu ngày có thể chứa các chất làm kích thích phản ứng viêm, không có lợi cho người bị gout, đặc biệt trong giai đoạn cấp.
Hầm kỹ cùng xương, da, tủy động vật
Tuy giàu dinh dưỡng, nhưng nước hầm từ xương ống, xương đuôi, da và tủy động vật lại chứa lượng lớn purin được giải phóng trong quá trình ninh lâu. Khi người bệnh gout dùng nước hầm này thường xuyên, lượng purin nạp vào sẽ vượt quá mức cho phép, dễ gây tái phát cơn đau hoặc tăng acid uric kéo dài. Vì vậy, nên hạn chế các món súp xương đậm đặc hoặc bún, phở sử dụng nước lèo ninh kỹ từ xương.
Ngoài việc tìm hiểu người bị gout không nên ăn gì, người bệnh cũng nên kết hợp thêm giải pháp hỗ trợ nếu cơn gout cấp tái phát thường xuyên. Trong đó, viên gout Thạch Giải Linh là lựa chọn được nhiều người tin dùng nhờ khả năng giúp giảm nhanh triệu chứng đau khớp, viêm sưng trong giai đoạn cấp, đồng thời hỗ trợ đào thải acid uric và hạn chế tái phát. Việc sử dụng Thạch Giải Linh đúng lúc, đúng cách có thể giúp người bệnh kiểm soát tốt các đợt gout cấp mà không cần lạm dụng thuốc tây kéo dài.
Hiểu rõ người bị gout không nên ăn gì là bước đầu để chủ động chăm sóc sức khỏe của chính mình. Việc lựa chọn món ăn lành mạnh, hạn chế các thực phẩm dễ làm tăng acid uric, kết hợp với cách nấu phù hợp sẽ giúp giảm đau, giảm viêm và sống khỏe cùng gout mỗi ngày. Một thay đổi nhỏ trong thói quen ăn uống hôm nay có thể tạo nên khác biệt lớn cho cuộc sống sau này.
